Elektrośmieci
Elektrośmieci (w skrócie – ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny) są to wszystkie zepsute, nieużywane, niepotrzebne urządzenia elektryczne i elektroniczne, które działały kiedyś na prąd lub na baterie. Są nimi zepsute telewizory, komputery, telefony, zabawki i gadżety elektroniczne, stare pralki, lodówki i drobne urządzenia AGD a także zużyte świetlówki i wszelkiej maści LEDy.
Wszystkie te nieużywane i niechciane „odpady” powinniśmy oddać do punktów zbierania (np. pszok – i). Niektórych możemy się już pozbyć przy zakupie nowych, np. lodówki. Stara zostaje zabrana przez sklep i zutylizowana w miejscach do tego przeznaczonych.
Elektrośmieci nie możemy wyrzucać do zwykłego śmietnika ani porzucać w lesie lub w przydrożnych rowach. Grozi nam za to kara grzywny w wysokości nawet 5000 złotych. Warto więc poświęcić trochę czasu i zrobić to we właściwy i zgodny z prawem sposób. Miejmy też na uwadze fakt, że często zawierają one liczne szkodliwe substancje, np.: rtęć, freon, azbest, czy kadm.
Utylizacja, czy ponowne wykorzystanie?
Co zatem możemy z nimi zrobić? Ogólnie elektrośmieci często są przetwarzane przez różne firmy. Odzyskuje się z nich pewne ilości surowców, takich jak np. złoto, srebro, miedź i aluminium. Można więc napisać, że część z tego co oddaliśmy wraca do nas w innej formie.
Dobrym przykładem wykorzystania tych metali mogą być czajniki, plomby dentystyczne czy też instrumenty muzyczne. Z innych materiałów takich jak. np. włókna karbonowe, tworzy się żagle do łodzi i namioty, a z plastików lodówki – kołpaki samochodowe.
Czy jednak tylko tak możemy wykorzystać nasze elektroodpady?
Zmiana funkcji
Oczywiście że nie. Spróbujmy uruchomić naszą wyobraźnię. Co da się zrobić ze starym telefonem (wciąż sprawnym, oczywiście)? Dużo! Może nam posłużyć np. za:
- telefon zapasowy;
- przenośną konsolę do gier;
- urządzenie do streamingu muzyki i filmów;
- przenośny router;
- przenośny odtwarzacz filmów i muzyki;
- podręczny ekran naszego systemu monitoringu;
- przenośny GPS do samochodu;
- prosty aparat fotograficzny;
- dyktafon;
- …i wiele, wiele innych.
Prawda, że da się jeszcze wycisnąć trochę dłuższego życia z naszego starego telefonu? A co powiecie na stary telewizor? Te najstarsze (CRT) mogą nam posłużyć jako monitor do retro konsoli. Nowszy, który jest już w innej technologii, można wyposażyć w tzw. „Dongle”, czyli mały sprzęt komputerowy, który łączy się z portem na innym urządzeniu, aby zapewnić mu dodatkową funkcjonalność lub umożliwić podłączenie innego sprzętu za pomocą jego złącza np. jakieś IoT
Za przykład niech posłużą wszelkiej maści urządzenia do streamingu jak np. Google Chromecast czy Xiaomi TV Stick 4K. Oczywiście na rynku jest ich dużo więcej. Czy to wszystkie możliwe zastosowania? Ależ nie! Może on przecież równie dobrze służyć jako ekran naszego komputera lub innego urządzenia. Zależy to tylko od naszych złącz potrzebnych do komunikacji z nim.
Którą opcje wybrać?
Bądź eko
Ciężki wybór. Z jednej strony jesteśmy ograniczeni przestrzenią i wszystkiego z pewnością nie zatrzymamy. Nie zmienia to jednak faktu, że niektórym urządzeniom możemy dać „drugie życie”. Nie wyrzucajmy ich przedwcześnie. Postarajmy się znaleźć dla nich inne zastosowanie.
Pamiętajmy, że kupując nowy sprzęt, napędzamy produkcję świeżych urządzeń, a tym samym powiększamy udział przemysłu w zanieczyszczaniu środowiska. Wykorzystując ponownie stare urządzenia w innym celu, zwiększamy czas do zakupu nowego.
Z drugiej strony oddając sprzęt do utylizacji, przyczyniamy się do odzysku surowców i ich ponownego wykorzystania. Zmniejszamy zatem stopień wykorzystania zasobów naturalnych oraz przyczyniamy się do obniżenia kosztów technologicznych.
Generalnie to kumulacja tych dwóch sposobów jest najlepszym pomysłem. Czego nie jesteśmy w stanie wykorzystać – utylizujemy. Z czego damy radę coś zrobić – robimy. Niezależnie od tego w jakim procencie będzie to u nas funkcjonować, z pewnością znacznie przyczyni się do ochrony naszego środowiska. Pamiętajmy tylko, by robić to z głową. A póki co…
Do następnego!
